PORT Ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında 2023 nisan ortasında çatışmaların başladığı Sudan’da, uluslararası toplumdan gelen ateşkes çağrılarına rağmen taraflar arasında ramazan ayının ilk gününde birçok kentte çatışmalar yaşandı.
Birleşmiş Milletlerin (BM) ramazanda ateşkes çağrısına rağmen Sudan Ordu Komutan Yardımcısı Korgeneral Yasir el-Ata, ramazanda ateşkes olmayacağını açıkladı.
HDK’nin başkent Hartum’un yanı sıra batıdaki Darfur ve Kurdufan eyaletleri ile ülkenin orta kesimindeki Beyaz Nil’de kontrol ettiği yerlerden çekilmesi durumunda bir ateşkes ya da müzakereden bahsedilebileceğini ifade eden Ata, Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan’ın kendisiyle bu konuda iletişim kuran taraflara “değeri, ahlakı ve dini olmayan bir grupla ateşkes olmayacağını” söylediğini kaydetti.
Ramazanın ilk gününde başkent Hartum ve çevresinden çatışma sesleri ve dumanlar yükseldi.
Görgü tanıklarından alınan bilgiye göre, orduya ait savaş uçakları, Hartum’un güneyindeki Spor kenti, Mamura gibi semtlerdeki HDK mevzilerini bombaladı.
Taraflar, başkentin kuzeyindeki Bahri ile batısındaki Umdurman’da da çatıştı.
Orduya yakın kaynaklar ise Bahri’nin Kederu bölgesinde HDK’ye yönelik operasyonda, HDK’ye ait 7 askeri araçla 2 yakıt tankerinin imha edildiğini, bazı milislerin etkisiz hale getirildiğini ve bazı araçların da ele geçirildiğini bildirdi.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde (BMGK) dün Sudan’da ramazan boyunca ateşkes yapılmasına ilişkin karar tasarısı kabul edilmişti.
HDK’den yapılan açıklamada da “Kutsal ramazan ayı boyunca Sudan’daki düşmanlıkların durdurulması çağrısında bulunan BMGK’nin kararını memnuniyetle karşılıyoruz.” ifadesi kullanılmıştı.
Sudan Dışişleri Bakanlığı da Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’in ramazan ayı boyunca ülkedeki “düşmanlıkları” durdurma çağrısını memnuniyetle karşıladığını açıklamıştı.
Sudan’daki iç savaş
Sudan’da Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan komutasındaki ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK), Aralık 2018’deki halk ayaklanması sonrasında yönetimi ele geçirip, yaklaşık 30 yıl iktidarda kalan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir’in Nisan 2019’da devrilmesinin ardından sivillerin katılımıyla oluşturulan hükümette yer almış, 2021’de ise sivil hükümete karşı birlikte darbe düzenlemişti.
Ordu ve HDK’nin, askeri ve güvenlik reformu kapsamında HDK’nin orduya entegrasyonu meselesinde anlaşmazlığa düşmesinin ardından 2023’ün nisan ayı ortasında iç savaş patlak vermişti.
Ülke o tarihten bu yana taraflar arasında şiddetli çatışmalara sahne oluyor.
BM’ye göre, dünyanın en büyük yerinden edilme krizinin yaşandığı Sudan’daki çatışmalar sonucu 13 binden fazla kişi hayatını kaybetti, 6 milyon kişi ülke içinde başka şehirlere, 1,7 milyon kişi çevre ülkelere kaçtı.